Διονύσης Παπαγιανόπουλος: Ένας σπάνιος καλλιτέχνης, ήρωας πολέμου, που είχε τραγικό τέλος

Πόσο καλά ξέρουμε τον ηθοποιό, πίσω από τα «Φώτα της ράμπας»;

Ελένη Μπορμπόλη
collage / youtube
collage / youtube

Ένας από τους κορυφαίους ηθοποιούς που πέρασαν ποτέ από την ιστορία της χώρας μας, ήταν χωρίς αμφιβολία ο Διονύσης Παπαγιανόπουλος, ο οποίος κατόρθωσε να ενσαρκώσει ίσως την ευρύτερη γκάμα ρόλων που έχουμε δει ποτέ από Έλληνα ηθοποιό. Καλλιτέχνης μέχρι το τέλος, αλλά και ήρωας πολέμου, ο άνθρωπος αυτός είναι μια από τις πιο εμβληματικές αλλά και τραγικές φιγούρες που θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στη συλλογική μας συνείδηση.

Από την κωμωδία μέχρι τη τραγωδία και από το σινεμά μέχρι το θεατρικό σανίδι και την τηλεόραση, ο άνθρωπος αυτός έζησε μια ζωή που ελάχιστοι από εμάς μπορούμε ακόμα και να φανταστούμε, αφήνοντας πίσω του μια παρακαταθήκη που έχει εξασφαλίσει την υστεροφημία του.

Γεννήθηκε το 1912 στο Διακοφτό Αχαΐας και από πολύ νεαρή ηλικία ένιωσε την μούσα της υποκριτικής να τον «καλεί». Επρόκειτο για μια απόφαση που εκείνη την εποχή κάθε άλλο παρά συνηθισμένη ήταν, ιδίως για έναν άνδρα, ωστόσο ο ίδιος δε δίστασε ποτέ να ακολουθήσει στη ζωή του ένα μονοπάτι διαφορετικό και έτσι η καριέρα του ξεκίνησε δυναμικά, με τον ρόλο του ιππότη στον «Βασιλιά Ληρ», στο Εθνικό Θέατρο.

Δείτε επίσης: Διονύσης Παπαγιαννόπουλος: Η σχέση του με τις γυναίκες και ο ανεκπλήρωτος έρωτάς του για την Άννα Καλουτά

Δυστυχώς, η πορεία του διακόπηκε απότομα, όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και ως εκ τούτου ο ηθοποιός αναγκάστηκε να πολεμήσει στο μέτωπο. Ως έφεδρος υπολοχαγός πήρε μέρος σε μεγάλες μάχες και διακρίθηκε για την ανδρεία του, ωστόσο ο ίδιος, αρκετά χρόνια μετά, είχε περιγράψει την εμπειρία του ως τραυματική. «Στον πόλεμο παραφρονείς, αν θυμηθείς για μια στιγμή πού ήσουν πριν», είχε πει χαρακτηριστικά, μιλώντας στον Φρέντυ Γερμανό…

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ο Διονύσης Παπαγιανόπουλος εμφανιζόταν στο θέατρο. Έπαιζε το ρόλο του «Βρουμ», (που στα γερμανικά σημαίνει «σκουλήκι»). Καθημερινά, αρκετοί ήταν εκείνοι που περίμεναν έξω από το καμαρίνι του για να συγχαρούν την ερμηνεία του και ο ίδιος τους δεχόταν με χαρά. Όταν, όμως, ένα βράδυ χτύπησε την πόρτα του ένας Γερμανός διοικητής, ο Παπαγιανόπουλος αρνήθηκε να τον δεχτεί.

Ο διοικητής ήταν ο Μαξ Μέρτεν, γνωστός και ως ο «Δήμιος της Θεσσαλονίκης». Είχε έστειλε στο Άουσβιτς 50.000 Έλληνοεβραίους της συμπρωτεύουσας και είχε συγκλονιστεί από το ταλέντο του ηθοποιού. Είχε στείλει τότε ένα μήνυμα που έλεγε: Το μήνυμα του ναζί έλεγε: «Τον ρόλο αυτό στη Γερμανία τον παίζει ο καλύτερος ηθοποιός που έχουμε, αλλά σε ορισμένες σκηνές ο δικός σας, δηλαδή ο Παπαγιαννόπουλος, ήταν καλύτερος. Και αυτό έγκειται στην πονηριά και στην καπατσοσύνη την οποία έχει ο Έλληνας».

Ο Διονύσης Παπαγιανόπουλος, παρά τις επίμονες προσπάθειες του ναζιστή και τον ενδεχόμενο κίνδυνο, αρνήθηκε την επαφή μαζί του. Ίσως είχε έναν λόγο παραπάνω να μη θέλει οποιαδήποτε επαφή με τους κατακτητές, αφού είχε βιώσει από πρώτο χέρι τη βαναυσότητα του πολέμου…

«Δεν ξεχνιούνται όσα χρόνια και αν περάσουν. Πώς να σβήσει από τη μνήμη μου η εξόρμησις στο ύψωμα του Αγ. Αθανασίου στη Χειμάρα; Ανεβήκαμε με χέρια και πόδια, πολεμώντας με πέτρες. Είχα, θυμάμαι, πέντε φυσίγγια επί 20 ώρες. Εκεί που είχαμε σκαρφαλώσει, δεν μπορούσαν να μας φτάσουν τα μεταγωγικά. Κι εμείς πολεμούσαμε με πέτρες», εξομολογήθηκε αργότερα.

Δείτε την συνέντευξη του μεγάλου ηθοποιού:

Η προσωπική ζωή και ο τραγικός θάνατος του Διονύση Παπαγιανόπουλου

Η προσωπική του ζωή ήταν επίσης περιπετειώδης και έξω από τις κοινωνικές νόρμες. Φανατικός εργένης και γυναικοκατακτητής, ο Παπαγιανόπουλος δεν έκανε ποτέ τη δική του οικογένεια, ωστόσο οι κατακτήσεις του ήταν πολλές. «Την βλέπεις αυτήν την καράφλα; Όσες τρίχες της λείπουν, τόσες είναι οι γυναίκες που έχουν μείνει ικανοποιημένες», συνήθιζε να λέει.

Έζησε μόνος του για όλη του την ζωή και παρέμενε μόνος με το… ροχαλητό του που συνήθιζε να λέει (σαν δικαιολογία) ότι ήταν αυτό ήταν βασική αιτία που δεν παντρευόταν, αφού καμία γυναίκα δεν θα άντεχε το… μαρτύριο.

Και κάπως έτσι, ο Διονύσης Παπαγιανόπουλος έφυγε μόνος από τη ζωή, στο διαμέρισμά του, σε ένα δυάρι του δευτέρου ορόφου στην πολυκατοικία Σούτσου και Αλεξάνδρας, το 1982, σε ηλικία 72 ετών. Ο θάνατός του έγινε αντιληπτός αρκετές μέρες αργότερα.

Κάτι που σοκάρει ακόμα και σήμερα είναι το γεγονός ότι η τελευταία φωτογραφία του (όπου ήταν πεσμένος ανάσκελα με ορθάνοικτα μάτια και ανοικτό το στόμα) κυκλοφόρησε, χωρίς καμιά επεξεργασία. Ο Παπαγιαννόπουλος πουλούσε στη ζωή, έπρεπε να πουλήσει και στο θάνατο του…

Δείτε τα βίντεο με τις πιο επικές ατάκες του Διονύση Παπαγιανόπουλου: